Gry wideo i świadomość: dlaczego lubimy się bawić

Gry wideo są często chwalone przez programistów za uzależniający charakter ich produktu. Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, dlaczego tak wielu z nas czerpie taką przyjemność z gier? Jest to zdecydowanie związane z tym, co nazywamy „systemem nagród”. Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat? W tym artykule postaramy się znaleźć przyczyny naszego uzależnienia od gier wideo.

Co to jest system nagród?

Mózgowy system nagrody to grupa regionów mózgu odpowiedzialnych za doznania związane z nagrodą lub innymi słowy za przyjemność (i inne pozytywne emocje), motywację i pożądanie oraz myślenie asocjacyjne. Te obszary mózgu są aktywowane, gdy pojawia się pozytywny bodziec i zostaje uwolniona dopamina.

Dopamina jest jednym z ludzkich hormonów, rodzajem mediatora między komórkami i regionami mózgu, który przemieszcza się wzdłuż (czterech) różnych szlaków dopaminowych, z których dwa są uważane za część układu nagrody. Dopamina potęguje uczucie przyjemności i satysfakcji - jej przesłanie jest proste i jasne: „Świetnie!” Pewne doświadczenia związane z przyjemnością prowadzą do silnego uwalniania dopaminy, ale z czasem próg podnosi się i potrzeba więcej przyjemności, aby osiągnąć ten sam efekt - to właśnie nazywamy uzależnieniem.

Podsumowując, pewne pozytywne doświadczenia aktywują system nagrody i uwalniają wyższą niż normalnie ilość dopaminy. Dopamina wpływa na pobudzenie, podejmowanie decyzji, pożądanie i zachowanie ukierunkowane na cel. Istnieją również inne neuroprzekaźniki zaangażowane w system nagrody, ale dla uproszczenia zatrzymajmy się na tym.

Należy zauważyć, że według ostatnich badań, dopamina sama w sobie nie wywołuje przyjemności, ale raczej uczestniczy w kodowaniu wspomnień nagród (jak i kiedy je otrzymać) i jest uwalniana bezpośrednio przed ich otrzymaniem.

Jaki jest jej związek z grami wideo?

Badania mówią nam, że gry wideo (które są celowym zadaniem motywacyjnym) są związane z uwalnianiem dopaminy.

Istnieją różne rodzaje gier wideo, ale wszystkie mają jedną podstawową zasadę: aby być zadowolonym z wyników, musisz robić postępy w grze. To celowe działanie.

Gry wideo mają przeróżne rodzaje rozgrywek: niektóre zmuszają nas do ciężkiej walki, zanim odniesiemy sukces (jak trylogia Dark Souls), podczas gdy inne zapewniają szybszą lub natychmiastową satysfakcję (nagrodę), jak Candy Crush.

Nie ma jeszcze żadnych konkretnych badań nad Dark Souls lub Candy Crush, ale możemy sobie wyobrazić mechanizmy stojące za tymi grami. W pierwszym przypadku poczucie spełnienia wzrasta po długotrwałej walce, a przyjemność może wiązać się z ważną aktywacją systemu nagrody. W drugim przykładzie trudności jest mniej, jednak satysfakcja pojawia się częściej, więc system nagród pozostaje aktywny przez dłuższy czas. Przesłanie jest następujące: jeśli określone zachowanie jest nagradzane, ma tendencję do utrzymywania się. I to jest jeden z powodów, dla których ktoś może nie lubić Dark Souls - ze względu na poziom trudności (wymagająca rozgrywka) nagroda może nigdy nie zostać odebrana.

Czy chodzi o chemię?

Powstaje naturalne pytanie: czy to wszystko dotyczy chemii? Oczywiście jest to znacznie bardziej skomplikowane. Chociaż dopamina jest ważnym czynnikiem, nie jest to jedyne wyjaśnienie uzależniającego potencjału grania. Należy również wziąć pod uwagę wcześniejsze doświadczenia z grami wideo, osobiste preferencje graczy oraz wagę przypisywaną różnym elementom gry (np. grafice, fabule, ścieżce dźwiękowej). I to tylko w przypadku samej gry. Dlatego możemy spokojnie mówić o wieloczynnikowej naturze i kombinacji przyczyn.

Zdjęcie: Unsplash.com
Źródło: ResearchGate/PubMed

Treści, które ukazują się w serwisie CCM powstają we współpracy z ekspertami IT i pod kierownictwem Jeana-François Pillou, założyciela CCM.net. CCM to serwis o nowych technologiach - jeden z największych na świecie, dostępny w 11 językach.
Ten dokument zatytułowany "Gry wideo i świadomość: dlaczego lubimy się bawić" opublikowany przez CCM (pl.ccm.net) jest udostępniany na licencji Creative Commons. Możesz kopiować i modyfikować kopie tej strony, na warunkach określonych przez licencję i wymienionych w niniejszym tekście.